Tekst og foto: Tellef Øgrim

Fremtidig  oljevirksomhet  langt  øst  i  Barentshavet  roper  på  samarbeid  med  virksomheten  på  russisk  side,  ikke  minst  pga  av  sikkerheten,  mener  Halvdan  Millang,  som  driver  Rosnefts  norske  avlegger. 

Petro  fikk  en  time  med  Millang  på  Rosnefts  kontorer  i  Oslo  sentrum,  som  den engasjerte  olje-veteranen  brukte  til  å  gi  en  innføring  i  selskapets  ambisjoner  i  nord,  samt  tanker  om  samarbeid  på  tvers  av  delelinjen  i  Barentshavet. 

RN  Nordic  Oil  er  et  heleid  datterselskap  av  den  børsnoterte,  russiskeoljegiganten  Rosneft.    Selskapets  ambisjoner  om  virksomhet  på  norsk  sokkel  forvaltes  fra  Oslo  sentrum  av  Halfdan  Millang,  maskiningeniør  med  rundt  regnet  35  års  fartstid  i  petroleum. 

Mest  hjemme
Rosnefts  aktivitet  ute  i  verden  er  liten  i  forhold  til  aktiviteten  i  Russland.  Det  ønsker  man  å  rette  på,  sier  Millang,  og  peker  på  at  internasjonaliseringsprosessen  selskapet  har  startet  ligner  på  tilsvarende  prosess  i  Statoil  for  noen  år  tilbake. 

Selskapet  har  aktiviteter  i  23  land  og  I  dag  er  det  særlig  i  Venezuela  og  i  Vietnam  Rosneft  har  betydelige  produksjon,  samt  betydelig  aktivitet  på  raffineri  og  petrokjemi  andre  steder  i  verden.Hjemme  i    Russland  er  Rosneft  et  fullintegrert  oljeselskap  der    290  000ansatte  driver  med  alt  fra  oljeleting  til  drift  bensinstasjoner. 

De  kommende  fem  årene  skal  selskapet  etter  planen  bore  ikke  mindre  enn  25.000  brønner.    Den  russiske  staten  eier  litt  over  50  prosent  av  aksjene.  Selskapet  produserte  i  2017  5,7  millioner  fat  oljeekvivalenter,  dobbelt  så  mye  som  ExxonMobil,  det  selskapet  i  verden  med  bransjens  høyeste  markedsverdi. 

Ikke  på  egen  hånd
Norges  nærhet  til  feltene  i  havet  nord  for  Russland,  som  Millang  kaller  The  Arctic  Shelf,  gjør  det  ikke  minst  viktig  for  Rosneft  å  ha  norsk  representasjon. 

–  På  Arctic  Shelf  finnes  det  potensielt  store  forekomster.  Det  Rosneft  er  tildelt  i  Russisk  farvann  mot  nord  tilsvarer  det  dobbelte  av  norsk  kontinentalsokkel,  vel  og  merke  målt  i  ressurser  og  ikke  bekreftede  reserver,  sier  Millang. 

Potensialet  er  så  stort  at  det  ikke  er  noe  man  driver  med  helt  på  egen  hånd,  som  Millang  selv  formulerer  det.  Derfor  er  allianser  med  andre,  store  aktører  så  viktige.  7.  juni  2011  trådte  delelinjeavtalen  mellom  Norge  og  Russland  i  kraft,  etter  en  høytidelig  signering  av  begge  lands  utenriksministre  på  Akershus  slott  i  Oslo.  Forhandlingene  hadde  pågått  i  40  år. 

Avtalen  avklarer  delelinjen  mellom  de  to  landene  i  Barentshavet  og  er  ment  å  skape  ryddige  forhold,  ikke  minst  for  petroleumsvirksomheten.   

–  Det  gjorde  det  også  mulig  for  Rosneft  å  inngå  en  strategisk  avtale  om  samarbeid  med  Statoil,  og  førte  til  at  RN  Nordic  Oil  ble  dannet,  sier  Millang.   

Rosneft  deltok  så,  gjennom  RN  Nordic  Oil,  sammen  med  Statoil  i  runde  22,  og  ble  tildelt  PL  713.   

–  Den  ble  boret  i  2014.  Det  ble  det  man  kaller  en  teknisk  suksess. 

Med  andre  ord:  lisensen  ble  ikke  funnet  kommersielt  drivverdig. RN  Nordic  Oil  søkte  også  i  23.  runde,  men  havnet  i  gruppen  (omtrent  halvparten  av  søkerne)  som  ikke  ble  tildelt  noen  lisens.  Håper  på  24.  runde  Nå  har  selskapet  inne  en  søknad  i  24.  runde,  som  etter  planen  skal  tildeles  før  sommeren  2018. 

På  spørsmål  om  hvorfor  RN  Nordic  Oil  foreløpig  ikke  har  kjøpt  seg  inn  i  lisenser,  svarer  Millang  at  prisene  er  høye  i  forhold  til  en  organisk  vekst  gjennom  leting. 

–  Når  vi  ser  på  transaksjonene  på  norsk  sokkel  siste  år,  så  er  grunnlaget  oftest  en  oljepris  på  65  dollar.  Da  må  du  som  kjøper  være  overbevist  om  at  oljeprisen  skal  en  del  opp  fra  dagens  nivå.  Vi  er  et  kommersielt  selskap.  Jeg  har  til  gode  å  se  at  det  noe  annet  enn  lønnsomheten  som  teller. 

–  Dessuten  er  dere  kanskje  kun  interessert  i  det  som  ligger  lengst  nord? 

–  Ja,  vi  skal  jo  ditover,  sier  Millang,  og  peker  nord-østover  på  kartet.

Det  innebærer  at  det  er  Barentshavet  og  Norskehavet  som  i  utgangspunktet  er  interessant  for  Rosneft  i  norske  farvann.   

–  Nordsjøen  passer  bedre  for  venture  capital-selskaper  med  kort  horisont.  Vi  jobber  med  utgangspunkt  i  et  langsiktig  perspektiv  på  alt  vi  holder  på  med,  vi  skal  ikke  levere  resultat  i  overmorgen. 

En  av  Millangs  kjepphester  handler  om  konkret  samarbeid  mellom  aktørene helt  i  nord,  og  gjerne  også  på  tvers  av  den  norsk-russiske  grensen.  Det  handler  om  infrastruktur  for  både  produksjon  og  sikkerhet  samt  regional  utvikling.  Han  peker  på  at  mangelen  på  en  gass-infrastruktur,  en  mangel  som  bunner  i  kostnadene  ved  å  koble  seg  til  Polarled  (som  stopper  på  høyde  med  Bodø),  må  styre  hvordan  vi  betrakter  aktiviteten  øst-  og  nordover  i  Barentshavet. 

Én  region
–  Det  er  logisk  å  se  på  dette  som  en  egen  region,  og  så  finne  ut  av  hvordan den  skal  utvikles. 

Millang  peker  på  samarbeidet  som  etablert  på  tvers  av  grensen  mellom  norsk  og  britisk  sektor  i  Nordsjøen,  og  mer  en  antyder  at  det  kan  bli  behov  for  en  lignende  tilnærmingsmåte  i  Barentshavet. 

Så  stiller  han  noen  spørsmål  som  det  foreløpig  ikke  finnes  noen  svar  på.  Hva  skal  til  for  at  et  russisk  helikopter  skal  kunne  lande  på  en  norsk  plattform,  for  eksempel  i  forbindelse  med  en  evakuering?  Er  det  fysisk  mulig  å  fylle  opp  helikopteret  med  drivstoff? Passer  drivstofftilkoblingen?  Hva  hvis  det  oppstår  et  utslipp  som  flyter  over  grensen  mot  Russland?  Hvem  ringer  du?  Kan  personen  som  svarer  engelsk? 

RN  Nordic  Oil  er  nå  blitt  en  del  av  BASEC  samarbeidet  og  håper  at  vi  nå  kan  få  bidra  til  en  grenseoverskridende  beredskapsplanlegging  og  ledelse,  noe  som  har  manglet  til  nå.   

–  Det  burde  man  helst  kanskje  ha  gjort  før  man  startet  operasjoner  tett  opp  i  delelinjen,  sier  Han.  Nærheten  til  Rosnefts  “hjemmebane”  er  ifølge  Millang  ikke  den  eneste  grunnen  til  at  det  russiske  selskapet  satser  her  i  Norge.  Det  har  også  med  økonomisk  og  politisk  stabilitet  å  gjøre.   

–  Når  man  ser  at  man  rett  utenfor  stuedøra  har  et  område  som  er  det  vi  kaller  ”tier  one”,  med  høy  fiskal  og  politisk  stabilitet,  og  som  samtidig  er  så  teknologisk  modent,  så  er  det  helt  naturlig  at  Rosneft  vil  satse  her.  I  Norge  vet  du  hva  du  har  å  forholde  deg  til.  Selv  om  det  blir  valg  og  regjeringsskifte,  og  Jonas  kommer  inn  i  stedet  for  Erna,    så  skjer  det  ikke  noe  vesentlig  med  oljepolitikken.  Det  er  et  ekstremt  forutsigbart  miljø,  mener  Millang.

Da  er  til  gjengjeld  internasjonale  politiske  forhold,  og  ikke  minst  det  kjølige  forholdet  mellom  øst  og  vest,  med  stadig  skjerpede  sanksjonstiltak  mot  Russland,  mindre  forutsigbart.  Men  det  er  ikke  noe  tema  Millang  ønsker  å  kommentere  eller  å  ta  stilling  til. 

Ikke-politikk
  –  Det  er  klart  vi  følger  med,  men  min  jobb  er  å  drive  et  kommersielt  selskap,  ikke  politikk.  Jeg  vil  likevel  minne  om  at  Norge  er  det  eneste  lilleputtlandet  som  grenser  opp  til  en  stormakt,  men  som  egentlig  aldri  har  vært  i  konflikt  med  sin  store  nabo.  Og  Sovjets  frigjøring  av  Finnmark  i  1944  huskes  fortsatt  godt,  særlig  i  Nord-Norge.  Derfor  må  forholdet  historisk  sies  å  være  veldig  godt. 

Enkelte  observatører  har  spekulert  på  om  selskaper  i  bransjen  med  samarbeidsavtaler  med  Rosneft  vurderer  å  kutte  samarbeidet  med  selskapet,  i  lys  av  sanksjonspolitikken  som  er  iverksatt  mot  russiske  selskaper.    ENI  ga  tidligere  i  år  klar  beskjed  til  Reuters  om  at  det  ikke  foreligger  noen  planer  om  å  droppe  samarbeidet  med  Rosneft.

På  spørsmål  fra  Petro,  sier  Erik  Haaland,  pressetalsmann  for  Statoils  internasjonale  oppstrømsvirksomhet,  at  selskapets  samarbeid  med  Rosneft  står  ved  lag.  Statoil  har  to  prosjekter  igang  sammen  med  Rosneft.  Både  Domanik-prosjektet,  som  består  av  boring  av  ukonvensjonelle  ressurser  i  Samara-regionen  og  North  Komsomolskoye  i  Sibir  befinner  seg  på  land  i  Russland. 

—  I  North  Komsomolskoye  planlegger  vi  testproduksjon  som  vil  gi  grunnlag  for  vurdering  av  en  kommersiell  utbygging.  Vi  fortsetter  vårt  strategiske  samarbeid  med  Rosneft,  og  dette  gjøres  i  henhold  til  alle  relevante  sanksjonsregimer,  sier  Haaland. 

Som  leder  av  Rosnefts  norske  datterselskap  er  ikke  diskusjoner  i  offentligheten om  den  russiske  oljekjempens  aktivitet  rundt  om  i  verden  Millangs  ansvar.  Og  selv  om  det  ikke  nødvendigvis  er  relevant  for  RN  Nordic  Oils  fremtidige  operasjoner  på  norsk  sokkel,  er  det  ikke  til  å  underslå  at  det  foregår  en  diskusjon  om  karakteren  av  flere  av  Rosnefts  internasjonale  operasjoner  som  blant  annet  handler  om  hvor  mye  politikk  som  ligger  i  enkelte  disposisjoner.  Blant  annet  skrev  det  amerikanske  Center  for  Strategic  and  International  Studies  (CSIS)  i  en  analyse  i  februar  i  år  at  motivasjonen  bak  flere  av  Rosnefts  internasjonale  prosjekter  bunner  i  russisk  utenrikspolitikk  i  tillegg  til  kommersielle  hensyn.  Det  ville  i  så  fall  ikke  være  det  første  selskapet  med  en  stat  som  største  eier  som  også  spiller  en  politisk  rolle.  CSIS  peker  også  på  at  Igor  Sechin,  som  leder  Rosneft,  samarbeider  nært  med  Vladimir  Putin. 

Den rapporten kan du lese her!